Nowo wybudowana śluza Guzianka II w Rucianem-Nidzie, łącząca jezioro Bełdany z jeziorem Nidzkim w południowej części Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, już wkrótce zostanie oddana do użytku.
Najprawdopodobniej nastąpi to jeszcze przed wakacjami. Jest to historyczna inwestycja Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Nie zostałaby ona jednak zrealizowana bez zaangażowania lokalnych samorządów tworzących Stowarzyszenie Wielkie Jeziora Mazurskie 2020 oraz przychylności Województwa Warmińsko-Mazurskiego, które udzieliło jej 16,6 mln złotych dofinansowania ze środków Unii Europejskiej .
Śluza Guzianka II powstała w pobliżu innej śluzy, tzw Guzianki I, będącej zabytkiem wybudowanym w 1879 roku. Łączy ona jeziora Guzianka Mała i Bełdany i jest najbardziej eksploatowaną śluzą w Polsce. Stanowi ważny węzeł komunikacyjny szlaku, przez który w sezonie turystycznym przeprawia się kilkaset jednostek pływających dziennie. Tylko w ubiegłym roku obsłużyła 15 tys. użytkowników.
Budowa nowej Guzianki nie tylko pozwoli odkorkować ruch na jeziorach, ale także umożliwi przeprowadzenie prac remontowych Guzianki I, której stan techniczny od dawna tego wymagał. Budowana śluza jest pierwszą śluzą wybudowaną przez Polaków na Mazurach. Wszystkie istniejące mazurskie śluzy powstały w czasach Prus Wschodnich.
W zależności od wielkości jednostek, w komorze Guzianki II będzie mogło się znajdować od 6 dużych jachtów do kilkunastu małych jednostek. Jej parametry to: długość użyteczna komory śluzy – 50 m, szerokość komory śluzy – 7,5 m, minimalna głębokość – 2 m, minimalny prześwit pionowy (pod mostem) 4 m.
W przyszłości ruch dużych jednostek pasażerskich ma być rozdzielony od tych mniejszych, wykorzystywanych turystycznie. Stara Guzianka obsługiwać będzie statki żeglugi profesjonalnej, a Guzianka II mniejsze jednostki pływające. W czasie prac remontowych śluzy Guzianka I, nowa śluza przejmie całość ruchu żeglugowego.
Warto podkreślić, że budowa Guzianki II jest jednym z działań wieloetapowego projektu przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem szlaków wodnych Wielkich Jezior Mazurskich. Pierwszy jego etap zakładał budowę śluzy „Guzianka II”, udrożnienie szlaku wodnego na przesmyku jezior: Mikołajskie – Tałty oraz przebudowę nabrzeża Jeziora Ryńskiego. Zadania zostały zrealizowane we wspólnym projekcie Stowarzyszenia Wielkie Jeziora Mazurskie 2020, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Gminy Mikołajki oraz Gminy Ryn, o łącznej wartości przekraczającej 38,5 mln złotych. Oprócz budowy śluzy, powstała kładka piesza w Mikołajkach za kwotę 6,3 mln złotych, którą oddano do użytku w 2016 roku oraz funkcjonalne i nowoczesne nabrzeże w centrum Rynu, którego budowa zakończyła się w 2017 roku i kosztowała 1,7 mln zł.
Projekt „Budowa i przebudowa infrastruktury związanej z rozwojem funkcji gospodarczych na szlakach wodnych Wielkich Jezior Mazurskich wraz z budową śluzy Guzianka II i remontem śluzy Guzianka I” jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020.
